سگ، حيوانی باوفا و مدافع انسان‌

خداوند بنا به حکمت متعالی خویش سگ را جزء نجاسات قرار داده و تماس، مجاورت و نگهداری از آن را برای انسان مشمول احکام خاصی نموده است. در همین راستا، پیامدهای منفی نگهداری سگ به‌عنوان حیوان خانگی در احادیث و روایات نیز آمده است. با این وجود، همان خدایی که آن احکام فقهی را برای استفاده از سگ وضع نموده، خصوصیاتی را در ذات این حیوان قرار داده تا بتواند خدمات ویژه‌ای مانند نگهبانی، جست‌وجو و... را به نحو احسن به انسان ارائه دهد (نه آنکه انیس و مونس آدمی در خانه و زندگی شود!). خصوصیاتی که امام صادق(ع) اینطور آنها را مورد اشاره قرار می‌دهند:

«در ميان اين درندگان، سگ چنان آفريده شده كه به صاحبش مهر بورزد و از او دفاع و حمايت و نگاهدارى نمايد. در شب تاريك بر ديوارها و بام‌ها بالا رود تا خانه و صاحب خود را از شر دزدان [و مزاحمان‌] نگهدارى كند. مهر و دوستى سگ و علاقه‌اش به صاحب خود، گاه به درجه‌اى مى‌رسد كه براى حفاظت از جان و مال و حيوانات صاحبش، جانش را در خطر مرگ مى‌افكند! سگ چنان با صاحبش انس و الفت دارد كه همراه او در برابر گرسنگى و تشنگى شكيبايى مى‌ورزد.

راستى چرا در آفرينش سگ اين مهرورزى و مهربانى نهاده شده است؟ آيا جز براى آن است كه سگ نگاهبان آدمى باشد؟ براى آن، نيش‌هاى برنده، چنگال‌هاى درنده و صدايى هول‌انگيز و وحشت‌آورنده پديد آمده تا دزدى كه در قلمرو حفاظتى آن سگ طمع كرده است فرار را بر قرار ترجيح دهد و سگ از آن منطقه به‌خوبى حراست نمايد.» (شگفتی‌هاى آفرينش (ترجمه نجف‌علی میرزایی بر توحيد مفضل)، ص۹۴)