- دیابت بالا یا دیابت نوسانی
- کارکردن با مواد آرایشی یا کارخانهای (مثل رنگرزی شیمیایی) یا مواد آزمایشگاهی
- از کار افتادن غده اشکی و رطوبتی
- سنگ مجرای اشک چشم
📖 منبع: آرشیو موضوعی وبلاگ طب المعصومین(ع)، مقاله «درمان تعدادی از بیماریهای چشم»
مقالات دوشنبه 26 شهریور
امام صادق(ع) در بخش بعدی فرمایشات خود به مفضل بن عمر، مختصرا عملکرد چند عضو بدن را یکبهیک برمیشمرد و همه را بهروشنی، نشان حکمت خالقی بیهمتا معرفی مینماید:
«چه كسى جز خدا معده را اينگونه سخت و با صلابت آفريده تا غذاهاى سنگين را نيز هضم كند؟ چه كسى جگر را آنقدر نرم و لطيف آفريده تا عصاره و لطافت غذا را بپذيرد و هضم آن از عمل معده ظريفتر باشد؟ آيا اندكى اهمال و ناهماهنگى در اين اعمال مىبينى؟ هرگز! چه اينها همه به تدبير مدبرى حكيم است كه پيش از آفرينش، نسبت به اشيا قادر و دانا بود و چيزى او را ناتوان نمىگرداند و هم او لطيف و بسيار آگاه است.
مفضّل! بينديش كه چرا مغز رقيق و ظريف در درون استخوانهاى لولهاى شكل قرار گرفته؟ اين جز براى حفظ و نگاهدارى آن است؟ چرا خون روان در رگها قرار گرفت و بهسان آب در ظرف شد؟ آيا جز براى نگاهدارى و هدايت صحيح آن است؟ چرا ناخنها بر سر انگشتان روييد؟ جز براى حفظ انگشتان و ياری شخص در كار كردن است؟
چرا ميان گوش را مانند محبسها و دخمهها پيچيده قرار داد؟ آيا اين جز براى آن است كه صدا وارد گوش شود، بشكند و به پرده گوش آسيب نرساند؟ چرا انسان اين گوشتهاى زياد رانها و نشستنگاهها را حمل مىكند؟ جز براى آن است كه در هنگام نشستن بر زمين سخت و بىحايل، مانند افراد نحيف و لاغر در سختى درد نيفتد؟» (شگفتیهای آفرینش (ترجمه نجفعلی میرزایی بر توحید مفضل)، ص۶۲)
مقالات شنبه 24 شهریور
رسول اکرم(ص) مشاهده کرد در مسجد دو مجلس تشکیل شده است، یکی مجلس علم که در آن از معارف اسلامی بحث میشود و دیگری مجلس دعا که خدا را میخوانند.
رسول اکرم(ص) فرمودند: هر دو مجلس خوب و مورد علاقه من است. آن گروه دعا میکنند و این گروه درس میخوانند و درس میگویند، ولی گروه علمی برتر و بالاتر از گروه دعا هستند و من از طرف پروردگار برای تعلیم مردم مبعوث شدهام.
سپس رسول اکرم(ص) به گروه معلمین و محصلین پیوست و با آنان در مجلس علم نشست.
📖 منبع: بحارالانوار، ج۱، ص۶۴
مقالات چهارشنبه 21 شهریور
- دست نشسته به چشم زدن
- در نور ضعیف مطالعه یا خیاطی کردن
- اسانسها و قندهای شیمیایی
- کافئین زیاد
- فلفل، سس فلفل
- غذای مانده
- نگاه مستمر به خطوط (متون) تلفن همراه مثل پیامک و...
📖 منبع: آرشیو موضوعی وبلاگ طب المعصومین(ع)، مقاله «درمان تعدادی از بیماریهای چشم»
مقالات سهشنبه 20 شهریور
نعمتهایی که خداوند مهربان در کالبد موجودات زنده علیالخصوص انسانها قرار داده و باعث شده بتوانند خود را سالم و سلامت ببینند، بیش از آن است که بهراحتی به شماره درآیند. گاه این نعمتها بسیار بارز و چشمگیر هستند و گاه هم بهنظر کوچک و ناچیز! اما کافی است همان نعمتی که نزد انسان غافل بیمقدار بهنظر میرسد، چند روزی دچار اختلال شود تا همان جزء کوچک از سلامتی، به آرزوی بزرگ او تبدیل شود! یکی از این نعمتها، «توانایی کنترل دفع مواد زاید از بدن» است. امام صادق(ع) در این باره چنین میفرمایند:
«جز خدا چه كسى براى منافذ خروجى بول و غائط، شيرهايى قرارداد كه هرگاه خواهند ببندند و هرگاه خواهند بگشايند تا هميشه جارى نباشند و زندگى آدمى را به فساد نكشانند؟ بهراستى انسان تا كجا مىتواند اين نعمتها را به شماره درآورد؟ بىشك آنچه كه شمرده نمىشود بيش از آن است كه مردم مىدانند و مىشمارند.» (شگفتیهای آفرینش (ترجمه نجفعلی میرزایی بر توحید مفضل)، ص۶۲)
مقالات یکشنبه 18 شهریور
- خوردن آب زردک (هویج زرد) در صبح ناشتا
- خوردن آویشن به همراه نمک، قبل و بعد از غذا
- چکاندن قطرهای از جوشانده برگ بارهنگ در ساک چشم (داخل پلک پایین)
📖 منبع: آرشیو موضوعی وبلاگ طب المعصومین(ع)، مقاله «درمان تعدادی از بیماریهای چشم»
مقالات سهشنبه 13 شهریور
داستانی از کتاب امثال دهخدا:
پسری در خردسالی تخممرغی دزدید و به خانه آورد. مادرش بهجای تنبیه، او را ستود! پسر این کار دزدی تخممرغ و مرغ و... را ادامه داد تا ایتکه رشد کرد و مردی شد و این بار شتری دزدید! ماموران حاکم او را گرفتند و قاضی امر به کشتن او کرد. پسر هنگام اعدام به مأمور اجرای حکم التماس کرد تا با مادرش دیداری داشته باشد تا آخرین وداع را بهجای آورد. وقتی مادرش را آوردند، به او گفت: مادر! تو مقصری؛ چراکه اگر آنروز که تخممرغ را دزدیدم تشویقم نمیکردی، امروز شتری نمیدزدیدم...
امام سجاد(ع): وَ أَمَّا حَقُّ وَلَدِكَ فَأَنْ تَعْلَمَ أَنَّهُ مِنْكَ وَ مُضَافٌ إِلَيْكَ فِي عَاجِلِ الدُّنْيَا بِخَيْرِهِ وَ شَرِّهِ وَ أَنَّكَ مَسْئُولٌ عَمَّا وُلِّيتَهُ مِنْ حُسْنِ الْأَدَبِ وَ الدَّلَالَةِ عَلَى رَبِّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ الْمَعُونَةِ عَلَى طَاعَتِهِ فَاعْمَلْ فِي أَمْرِهِ عَمَلَ مَنْ يَعْلَمُ أَنَّهُ مُثَابٌ عَلَى الْإِحْسَانِ إِلَيْهِ مُعَاقَبٌ عَلَى الْإِسَاءَةِ إِلَيْهِ (من لایحضره الفقیه، ج۲، ص۶۲۲)
و امّا حقّ فرزندت اين است كه بدانى او از توست و با خوب و بدش در دنيا منتسب به توست و بىگمان تو درباره آنچه بر عهدهات است از خوب تربيت كردن او و او را به سوى خداوند عز و جل راهنمايى كردن و به فرمانبردارى از او (خداوند) يارى كردن، مسئولى. پس در كار او همانند كسى عمل كن كه مىداند براى نيكى كردن به او پاداش مىگيرد و بر بدى كردن به او مجازات مىشود.
مقالات یکشنبه 11 شهریور
انسان هر روز در حال غذا خوردن است و گاه هم که چیزی نمیخورد، بزاق دهان خود را باید ببلعد. بنابراین پیوسته انسان در معرض خطر سقوط آب و مواد غذایی به درون نای و ریه است. اتفاقی به آن «پریدن غذا در گلو» میگوییم و میتواند موجب خفگی شود. اما چیزی که باعث میشود انسان در طول سالیان دراز عمر از این خطر دائمی در امان بماند، عضو کوچکی است به نام «اپیگلوت». این عضو کوچک که در گلو قرار دارد، با مکانیزمی که خداوند برای آن درنظر گرفته است، هوا را به نای و غذا را به مری هدایت میکند و به همین سادگی، هر روز انسان را از مرگ نجات میدهد!
این عضو همان درپوشی است که امام صادق(ع) در فرمایش خود به مفضل از آن یاد کرده و همچون پزشکی که اشراف علمی به عملکرد اعضا و دستگاههای بدن دارد، درباره آن و اعضای مجاور آن چنین میفرماید:
«چه كسى دو مجرا در گلو آفريد، يكى براى خروج صدا كه همان ناى متصل به ريه است و ديگرى مرى، محل عبور غذا كه به معده ختم مىشود؟ و چه كسى در گلو در پوشى آفريد تا غذا به ريه نرسد و آدمى را هلاك نگرداند؟ و چه كسى ريه را وسيله خنكى قلب قرار داد تا با كار هميشگى و پيوستهاش حرارتى در قلب گرد نيايد و به هلاكت شخص نينجامد؟» (شگفتیهای آفرینش (ترجمه نجفعلی میرزایی بر توحید مفضل)، ص۶۱)
مقالات شنبه 10 شهریور
- گرد و خاک، غبار گچ، سیمان، آهک، خاک گچ
- استفاده غیرمحتاطانه از تلویزیون، موبایل، کامپیوتر
- نور شدید خورشید یا لامپ و پرژکتور
- قند، شکر، شیرینیجات قنادیها
- چربی زیاد
- دود، سیگار و مواد مخدر ، دود ماشین (مخصوصا دود گازوئیل)، دود ناشی از سوختن روغن
- مواد سفیدکننده مانند: تیزاب، وایتکس و اسپریهای تمیزکننده
- بیماریهای فشار خون، چربی خون، قند خون، اوره خون و کراتین خون
- مصرف سدیم زیاد مانند نمک زیاد
- رنگها و وسایل شیمیایی آرایشی
📖 منبع: آرشیو موضوعی وبلاگ طب المعصومین(ع)، مقاله «درمان تعدادی از بیماریهای چشم»
مقالات دوشنبه 5 شهریور
به گزارش ایسنا، سازمان «نظارت بر حقوق بشر» اواخر ماه آوریل برآورد کرد که رژیم صهیونیستی از هفت اکتبر گذشته تاکنون بیش از ۷۰,۰۰۰ تن بمب بر سر ساکنان نوار غزه ریخته است که از مجموع بمبهای استفاده شده علیه درسدن، هامبورگ و لندن در طول جنگ جهانی دوم بیشتر است!
مقالات دوشنبه 5 شهریور
چشم یکی از حساسترین اعضای بدن انسان است. رسالت این عضو حساس هم این است که آنچه در پیرامون انسان رقم میخورد را مثل یک دوربین فیلمبرداری ثبت و بدون درنگ به اطلاع مغز برساند. لازمه تحقق این مسئولیت نیز ارتباط مستقیم و بدون حایل و واسطه چشم با محیط پیرامون است. به عبارتی هیچ دیواره و محافظی بین چشم و آنچه که بدان مینگرد نباید وجود داشته باشد (بر خلاف مغز که پشت دیواره مستحکمی به نام جمجمه قرار گرفته است).
با این حال تدابیر خداوند حکیم برای محافظت از چشم قابل تامل است. نواحی کناری آن را با استخوان و بخش جلوی آن را با پلک و... از غبار و آسیبهای احتمالی تا حد زیادی در امان نگاه داشته است. امام صادق(ع) در این خصوص به مفضل میفرمایند:
«اى مفضّل! درباره پلك چشم فكر كن و بنگر كه چگونه بسان پردهاى روى ديدگان را مىپوشاند. در كنار آن بندها و حلقهها تعبيه شده تا هر وقت كه خواهند بالا كشند و ديده در ميان غارى قرار داده شده و با آن پرده و موهاى مژه، چشم حفظ مىشود.» (شگفتیهای آفرینش (ترجمه نجفعلی میرزایی بر توحید مفضل)، ص۶۱)
مقالات شنبه 3 شهریور
- خوردن میوههای حاوی بتاکاروتن (مانند هویج زرد، زردآلو و...)
- سرمه کشیدن قبل از خواب
- هلیله سیاه
- خوردن کندر خوراکی
- خوردن آب و آب لیموترش تازه و قارچ
📖 منبع: آرشیو موضوعی وبلاگ طب المعصومین(ع)، مقاله «درمان تعدادی از بیماریهای چشم»
مقالات چهارشنبه 31 مرداد
شاید بتوان گفت حساسیت و آسیبپذیری هیچ عضوی در بدن (حتی قلب) به اندازه مغز نیست. مغز مرکز فرماندهی و کنترل عملکرد بدن و تحلیلگر اطلاعات دریافتی از چشم و گوش و سایر اعضاست و اختلال در سلامت این عضو خطیر، میتواند آثار جبرانناپذیری برای انسان به دنبال داشته باشد. از این رو پروردگار حکیم سختترین لایههای حفاظتی را گرداگرد آن تدارک دیده تا به این راحتیها صدمهای به آن نرسد. امام صادق(ع) به این حفاظت چندلایه اینطور اشاره میفرماید:
«اگر موانع كنار مىرفت و مغز را مىديدى، در مىيافتى كه به حايلها و لايههاى مختلف پوشيده شده تا ثابت ماند و از حوادث آسيبى نبيند. جمجمه نيز كلاهخودى است كه مغز را از آسيبپذيرى در برابر ضربهها و صدمات نگاه مىدارد. نيز سر انسان با انبوهى از مو پوشيده شده تا پوستينى براى سر باشد و آن را از گرما و سرماى شديد حفظ كند. بهراستى جز كسى كه مغز را آفريده و منشأ فرماندهى احساس قرارش داده و بهخاطر بلندمرتبه بودنش در بدن و حساس و خطير بودن موقعيت آن، آن را سزاوار حفظ و نگاهدارى نموده، چه كسى آن را اين گونه در دژى مستحكم قرار داده است؟» (شگفتیهای آفرینش (ترجمه نجفعلی میرزایی بر توحید مفضل)، ص۶۰)
مقالات شنبه 27 مرداد
- دوغ شیرین و ماست شیرین به همراه نعنا و آویشن قبل از غذا
- دمکرده گل ساعتی با عسل قبل از خواب
- عطر استوخدوس (آرامشبخش و خوابآور است)
- کاهو (بدون سس) به همراه غذا خوابآور و آرامبخش است
- کدو به همراه غذا، مؤثر بر رفع بیخوابی، سردرد و خستگی اعصاب
- قبل از خواب خوردن سیب رسیده شیرین با عسل طبیعی
📖 منبع: آرشیو موضوعی وبلاگ طب المعصومین(ع)، مقاله «درمان تعدادی از بیماریهای اعصاب و روان»
مقالات سهشنبه 23 مرداد
بعضی از عوامل تأثیرگذار در ایجاد بیخوابی:
تغییر محل زندگی یا شرایط شغلی / اضطراب و استرس / افسردگی / مصرف سیگار، مواد مخدر و مشروب / محیط نامناسب در هنگام خواب (شلوغی محل) / دمای داغ یا سرد محیط خواب / استفاده از رایانه، تلویزیون و... / دیابت / فشارخون / مصرف کافئین زیاد و نوشابهها (مخصوصا عصر و شب) / فعالیتهای ورزشی شبانه
بیخوابی مزمن (طولانیمدت و ادامهدار) میتواند بیماریهایی در پی داشته باشد، مانند:
سکته قلبی / فشارخون / دیابت / کاهش تمرکز / اختلال در حافظه کوتاه مدت / اضطراب / افسردگی / اختلال در سیستم ایمنی بدن / بیحوصلگی / پرخاشگری
توجه: درمان اختصاصی بیخوابی با استفاده از داروهای شیمیایی، ممکن است علاوه بر ضعف حافظه و کاهش هوشیاری، اعتیاد به دارو را نیز در پی داشته باشد.
📖 منبع: آرشیو موضوعی وبلاگ طب المعصومین(ع)، مقاله «درمان تعدادی از بیماریهای اعصاب و روان»
مقالات دوشنبه 15 مرداد
در بخش قبلی، حضرت صادق(ع) بهطور مختصر عملکرد دستگاه صوتی و اعضای دخیل در تکلم انسان را مورد اشاره قرار دادند، اما در فراز بعدی، به کارکردهای دیگر این اعضا در بدن اشاره نموده و به مفضل میفرمایند:
«تو را از شيوه سخن گفتن با دستگاه صوتى و چگونگى اداى حروف آگاه كردم. اما باز فوايد ديگرى در اين اعضا نهفته كه تو سخت بدانها نيازمندى. «ناى» مسير جريان مداوم هوا و وسيله خنككننده قلب است. اگر اين جريان اندكى قطع گردد، چه بسا آدمى در هلاكت افتد. با زبان مزهها از هم باز شناخته مىشود. شيرين از تلخ، ترش از ملس، شور از شيرين، و خوشمزه از بدمزه جدا مىشود. با اين همه، جريان فرو بردن غذا و مايعات را نیز آسان مىگرداند.
دندانها نيز [گذشته از نقش آنها در اداى حروف] غذا را مىجوند تا نرم گردد و بهراحتى فرو رود. همچنین براى لبها مانند تكيهگاهى است كه آنها را از درون دهان نگاه مىدارد. بىشك افرادى را ديدهاى كه به خاطر نداشتن دندان، لبهايى ناثابت و لرزان دارند. انسان با لبها نوشيدنیها را مىمكد تا يكدفعه ريخته نشود و به تدريج و به اندازه وارد شكم شود تا در گلوى نوشنده بند نشود و يا درون را نيازارد.
لبها همچنين براى دهان چون دو در بسته هستند كه انسان هرگاه كه خواست، آنها را مىگشايد و هرگاه خواست مىبندد. با آنچه كه گفتيم معلوم گشت كه هر كدام از اين اعضا داراى منافع گوناگونى هستند، چنانكه ابزارى در چند كار به كار آيد؛ مثلا «تيشه» در نجارى، كندن و جز آنها استفاده مىشود.» (شگفتیهای آفرینش (ترجمه نجفعلی میرزایی بر توحید مفضل)، ص۵۹)
مقالات شنبه 13 مرداد
- داشتن خواب منظم و پیوسته
- نوشیدن آب سرد عادی
- خوردن غذای سبک
- ترک موضع و مکان عصبانی شدن
- داشتن سکوت بهجا
📖 منبع: آرشیو موضوعی وبلاگ طب المعصومین(ع)، مقاله «درمان تعدادی از بیماریهای اعصاب و روان»
مقالات سهشنبه 9 مرداد
- از همان کودکی و قبل از سن تکلیف، کودک خود را با حجاب و اهمیت آن آشنا کنید تا زمانی که به سن تکلیف میرسند این خواسته برایشان ناآشنا و سنگین نباشد.
- جشن سن تکلیف: در واقع کودک می فهمد رسیدن به سن تکلیف یک امر مهم است.
- برای کودک جایزه بخرید: یکی از راههای تشویق کودک برای انجام کاری، گرفتن جایزه و پاداش دادن به اوست. اگر کودک شما کار شایستهای انجام داد، میتوان به او چادر یا روسری هدیه داد.
- اگر کودک خود را با پوشش مناسب دیدید، به او محبت کنید، در آغوشش بگیرید، احساس خود را بروز دهید و به او بگویید از داشتن چنین دختری چقدر خوشحال هستید.
- برای آشنا شدن کودک با فضاهای اسلامی، او را در این مجالس شرکت دهید، قرآن به او بیاموزید و در محافل از او بخواهید قرآن بخواند.
- قصهگویی و الگوسازی نیز یکی دیگر از ابزارها مؤثر در تشویق به حجاب است
مقالات یکشنبه 7 مرداد
اهمیت و کاربرد قدرت تکلم بر کسی پوشیده نیست، اما آنچه حضرت صادق(ع) در فراز بعدی فرمایش خود به مفضل بن عمر به آن میپردازند، نحوه عملکرد دستگاه صوتی انسان است.
فرآیند گفتار از خروج هوا از ششها آغاز میشود. هوای انباشته شده در مجاری ریز و درشت ششها، در لولهای به نام «نای» جمع و متحد شده و راهی دهان میشود. این هوای دمیده شده، خام و خالی از هرگونه لحن و مفهوم است، اما به لطف هنرمندی زبان و لب و دندان، همین هوای خام به اصوات و مفاهیم و الحان گوناگون تزئین شده و از دهان خارج و به گوش مستمعین میرسد. حضرت در این خصوص چنین میفرمایند:
«اى مفضّل! در صدا، سخن گفتن و آفرينش ابزار آنها در انسان، بسيار انديشه كن. حنجره مانند لولهاى صدا را خارج مىكند. زبان و لبها و دندانها نيز وسيله اداى حروف و نغمهها هستند. نمىنگرى كسى كه دندان ندارد «سين» و كسى كه لب ندارد «كاف» و كسى كه زبانش سنگين است «ر» را به درستى تلفظ نمىكند؟...» (شگفتیهای آفرینش (ترجمه نجفعلی میرزایی بر توحید مفضل)، ص۵۹)
مقالات شنبه 6 مرداد
مرحوم شیخ جعفر شوشتری(ره) ماه رمضان یک سال به تهران آمد و هر روز به دعوت مردم، در یکی از مساجد بزرگ به منبر میرفت. روزی در منبر گفت: مردم را خبر کنید فردا بیایند تا مطلب مهمی را بگویم. فردای آن روز جمعیتی بیش از روزهای قبل گرد آمد. او به منبر رفت و گفت: مطلب مهم این است که همه پیامبران الهی مردم را به توحید دعوت نمودند، اما من میخواهم آنان را به شرک دعوت کنم! فردا بیایید تا مطلب خود را شرح دهم.
این سخن موجب شگفتی همه گردید! به یکدیگر نگاه میکردند که شیخ فردا چه خواهد گفت؟ فردا جمعیت فوقالعادهای گرد آمد. شیخ منبر رفت و گفت: تمام فرستادگان خدا مردم را به توحید و اطاعت دعوت نمودند و گفتند در تمام اعمال و اقوال خود مطیع بیقید و شرط خدا باشید. بدبختانه ما امروز از مسیر حق منحرف شدهایم و اطاعت از هوای نفس را جایگزین اطاعت خدا نمودهایم! میخواهم بگویم بیایید از امروز مشرک شویم. یعنی همانطور که در مواقعی از دستورهای خدا تخلف مینماییم و از هوا اطاعت میکنیم، در مواقعی نیز از دستور هوا تخلف کنیم و خدا را اطاعت نماییم. شاید این شرک موجب نجات ما شود و قسمت اطاعت از خدا، اطاعتها از هوا را جبران نماید. پروردگار بزرگ و مهربان ما را بیامرزد و مشمول عفو و اغماضمان قرار دهد.
سخن شیخ که با زاویه انحرافی شرک مطرح شده بود، در مردم اثر عمیقی گذارد. با چشمهای اشکآلود به هم مینگریستند و با احساس شرمساری در پیشگاه الهی گفتههای خطیب را استماع مینمودند. مجلس پایان پذیرفت، اما تا مدتی بعضی از شنوندگان وقتی با یکدیگر مواجه میشدند، جمله شیخ را تکرار میکردند و میگفتند: «بیایید از امروز مشرک شویم...»
📖 منبع: سخن و سخنوری، ص۹۱
مقالات چهارشنبه 3 مرداد