اسرار آفرينش فيل و خرطوم آن‌

امام صادق(ع): در اسرار و حكمت‌هاى نهاده شده در خرطوم فيل تأمل كن. خرطوم در گرفتن گياه و آب و خوردن آنها كار دست را مى‌كند. اگر [چنين آفريده نمى‌شد و] خرطوم نداشت، هيچگاه قادر نبود كه چيزى از زمين برگيرد و بخورد، زيرا فيل مانند ديگر چهارپايان نيست كه گردنى دراز داشته باشد و آن را به سوى غذا دراز كند.

حال كه گردن ندارد خرطومى دراز به او داده شده كه كار گردن را بكند و با آن به نيازش برسد. جز آفرينشگر مهربان و عطوف بر خلق، چه كسى به جاى آن عضوى كه ندارد عضوى ديگر داده كه كار همان عضو مفقود را انجام دهد؟ و اين چگونه با عقيده ستمگران كه آفرينش را بى‌هدف و خودبه‌خود مى‌پندارند مى‌سازد؟

اگر كسى بگويد چرا براى اين حيوان نيز همانند ديگر حيوانات گردنى دراز آفريده نشده؟، پاسخ گفته مى‌شود كه: سر و گوش‌هاى فيل، بسيار سترگ و سنگين‌اند. اگر قرار بود این سر بر روی گردنى بزرگ قرار داده شود، هر آينه آن گردن را درهم مى‌شکست و خراب می‌کرد. پس سر فيل به بدنش متصل و چسبيده شده تا اين دشوارى در كارش پديد نيايد. به جاى چنين گردنى خرطوم آفريده شده تا غذايش را با آن برگيرد و بخورد و تقدير چنان شد كه بدون گردن نيز به نيازش برسد و كارش سخت نگردد. (شگفتی‌هاى آفرينش (ترجمه نجف‌علی میرزایی بر توحيد مفضل)، ص۹۶، با اندکی تصرف)