چگونه در نماز توجه پیدا کنیم؟

مروری بر مطالب این جلسه:

* در آغاز این جلسه نکته ای را راجع به پیامد های زیبا خواندن نماز (از نظر ظاهری) باید متذکر شد و آن اینکه زیبا خواندن نماز، خودش جذاب است و موجب ازدیاد طرفداران اسلام می شود و شیعه را نیز زیاد می کند.

* اما همانطور می دانیم نماز دارای دو بعد است. بعد ظاهری و بعد باطنی. این را نیز در جلسه پنجم مطرح کردیم که بدون رعایت ظاهر نماز محال است به باطن آن راه یافت.

اما باطن نماز:

توجه: این مورد اول از یک جهت خوب و از جهتی هم خطر ناک است. خطرناک از این جهت که باید مراقب بود و این مورد را دست آویز قرار نداد و خوب از این جهت که ما بی جهت به دنبال هدفی نباشیم که هیچگاه به آن نخواهیم رسید.

1) اولین نکته ای که ما باید برای رعایت باطن نماز بدانیم این است که ما هرچه تلاش کنیم نخواهیم توانست صد در صدِ حواسمان را سر نماز جمع کنیم. صد در صد مختص پیامبر (ص) و در درجه بعد ائمه (ع) است.
* در اینجا از این نکته نباید غافل بود که من اگر به صد نمی رسم، به نود که می توانم برسم. از یک می توانم شروع کنم و بالا و بالاتر بروم.
اما دلیل ما برای این سخن که نماز صد در صد با توجه مخصوص پیامبر (ص) و ائمه (ع) است، چیست؟
دلیل این سخن این است که در مفاتیح الجنان در بخش تعقیبات نماز، مرحوم آیت الله قمی (ره) دعایی را ذکر می کنند که بخشی از آن به شرح زیر است:
«خدایا این نمازی که من خواندم تو به آن نیازی نداری ]نه نماز ما و نه نماز پیامبر و ائمه. اما از اینجا به بعد با پیغمبر و ائمه کاری ندارد:[ و به این نماز رغبت هم نداری.»
نکنه اینجاست که خداوند درست است که حتی به نماز پیغبمرش هم نیاز ندارد، اما به نماز او و ائمه رغبت دارد. به نماز ما رغبت ندارد. این مسئله است که این تفاوت را بین نماز ما و این بزگواران ایجاد می کند.

اما مورد دوم:
2) ما اصولاً باید برای انجام هرکاری در زندگی وقتی را مخصوص به آن کار اختصاص دهیم و در آن زمان فقط همان کار را انجام بدهیم. مخصوصاً عبادات و مخصوصاً آن هایی که دارای زمان مشخص می باشند، مثل نماز.
بنابراین ما، در وقتی که برای نماز می گذاریم نباید حواسمان مشغول به چیز دیگری شود.

3) در طول نماز انسان باید به آنچه می خواند گوش کند.

4) برطرف کردن عواملی که باعث عدم توجه و تمرکز انسان در نماز می شوند. مانند مکان شلوغ و پر سر و صدا.

5) قبل از آنکه انسان نماز را آغاز کند به قبله و محل سجده نگاهی بکند و نفس عمیقی بکشد و وقتی آرامشی پیدا کرد، آنگاه تکبیرة الاحرام را بگوید.

6) در تمام طول نماز چشم از محل سجده برندارد مگر در رکوع و سجده یا قنوت و با تأمل رکوع و سجود را به جا آورد.

7) در حال عصبانیت نماز نخواند.

8) تغییر دادن سوری که بعد از سوره حمد خوانده می شوند. چرا که اگر بخواهیم تمرکز پیدا بکنیم باید گرفتار عادت در برخی مسائل نشویم.

9) در قنوت نیز انسان مثل مورد قبل، فقط یک دعای تکراری را نخواند.