نیاز بشر به پیامبران از دیدگاه عقل

مروری بر مطالب این جلسه:

نبوت یعنی چه؟/ چرا جامعه نیاز به قانون دارد؟/ بعثت پیامبر چه خاصیتی برای بشر دارد؟/ هدف اصلی پیامبران/ فلسفه نبوّت چه می‌باشد؟

در نبوّت صحبت از کسی است که رابط بین خالق و مخلوقات می باشد. 

نبوّت یعنی اعتقاد به پیامبر واقعی که از جانب خدای واقعی است. زندگی انسان و حیوان در مواردی مشترک است مانند: حیات، غذا خوردن، خوابیدن، زاد و ولد و در مواردی با هم اختلاف دارند، مانند: لباس، خانه، شغل و اینکه انسان ها نیازمند "قانون" هستند. انسان نیازمند قانونی جامع، کامل و صحیح می باشد تا زندگی اش طبق اصول پیش رود و اختلالی در آن پدید نیاید.

تصور کنید در برخی امور مانند: بیمارستان ها، خیابان ها و... قانون نباشد، چه اتفاقی می افتد؟ ما انسان‌ها چون یک موجود اجتماعی هستیم، پس نیازمند قانون هستیم تا از هرج و مرج جلوگیری شود.

❓ سؤال: حال که ضرورت وجود قانون اثبات شد، چه کسی باید این قانون را وضع کند؟

مسلماً همه افراد نمی توانند واضع قانون باشند، بلکه این کار را باید افراد دانا انجام دهند. این اشخاص فقط می توانند در زمینه اموری مانند مسائل اجتماعی و مادیِ مردم قانون وضع کنند و نمی توانند در زمینه معنوی قانون وضع کنند، چون از اراده پروردگار آگاه نیستند! بنابراین کسی می تواند واضع قانون در امور معنوی باشد که از سوی خداوند باشد. ما نیاز به قانون در امور معنوی داریم تا متدین شویم.

خداوند شخصی را برگزیده تا قوانین خود را به مردم ابلاغ کند، نام این شخص "پیغامبر" است.

❓ سؤال: آیا خداوند کار انتخاب، فرستادن و معرفی پیامبر را انجام داده است؟

باتوجه به اینکه خداوند حکیم است و کار بیهوده انجام نمی دهد، همچنین خلقتش به بهترین وجه است، حتماً این کار را از ابتدای خلقت تا زمان حال انجام داده است. خداوند این عمل را به دلیل لطفش، و اینکه بندگان را سرگردان نگذارد، انجام داده است.

کلمه "بِعثَت" در لغت به معنای برانگیختن است و در اصطلاح به معنای انتخاب شدن پیامبری از بین مردم می باشد.

حال بعثت پیامبر چه خاصیتی برای بشر دارد؟

1. کمک به عقول مردم
2. به ما بیاموزد که سرای دیگری داریم و اینکه برای وارد شدن به آن چه کار هایی را باید انجام دهیم.
3. اینکه ما به مراحل تکاملی برسیم و چگونگی قرار گرفتن در مسیر تکاملی.

هدف نهایی پیامبران: شناخت خدا، قرب به خدا، توحید و به کمال رسیدن انسان است.

حدیثی از امام صادق(ع): فردی بی دین نزد امام آمد و گفت: تو پیامبر را چگونه اثبات می کنی؟... امام در پاسخ فرمود: چون ثابت کردیم که ما را آفریدگار و سازنده ایست برتر از ما و از آنچه آفریده، و آن سازنده، حکیم و متعال است، بطوری که روا نباشد آفریدگانش او را ببینند و یا او را لمس کنند و در نتیجه بتوانند با یکدیگر ارتباط مستقیم و بی واسطه برقرار سازند و با هم بحث کنند.

ثابت شد که در میان خلق خود سفیران و فرستادگانی دارد که سخنان او را برای آفریدگان و بندگانش بیان کنند، و آن ها را به مصالح و منافعشان می رساند. بنابراین ثابت می شود که در میان آفریدگان، کسانی هستند که از جانب خدای حکیم، امر و نهی می کنند و سخن گوی پروردگار می باشند، اینان همان پیامبران بر خلق اویند.

حکیمانی که به حکمت او تربیت شده و به حکمت مبعوث گشته اند و با آن که در خلقت و ساختار بدنی مانند دیگر مردم اند، احوالشان با آن ها متفاوت است. (میزان الحکمة،ص۵۷۶۳)

از امام صادق(ع) پرسیدند فلسفه نبوّت چیست؟ امام در پاسخ فرمود: برای اینکه بعد از پیامبران دیگر حجت و بهانه ای برای مردم نماند و نگویند که کسی برای هدایت ما نیامد، آیا نمی شنوی که خداوند به نقل از نگهبانان دوزخ و حجت آوری آن برابر اهل دوزخ به وجود پیامبران می فرماید: آیا برای شما بیم دهنده ای نیامد؟ (میزان الحکمة،ص۵۷۸۳)