موانع قبولی نماز

مروری بر مطالب این جلسه:

موانع قبولی نماز
در جلسه پنجم بیان کردیم که نماز مقبول حداقل سه شرط دارد که آن شرط ها عبارت بودند از: توجه به ظاهر نماز، توجه به باطن نماز و در آخر برطرف کردن موانع قبولی نماز.
دو شرط اول در جلسات گذشته توضیح داده شد اما در این باره که موانع قبولی نماز چیست در این جلسه بحث خواهیم کرد. به همین منظور به برخی از روایات رسیده در این باره رجوع می کنیم:

1) پیامبر (ص) در پاسخ به این سؤال که نماز چه کسانی قبول نیست؟ (اگرچه باید بخوانند و اسقاط تکلیف کنند.)
حضرت می فرمایند: «آن کس که زن خود را آزار رساند و همچنین زنی که شوهر خود را اذیت کند. پروردگار متعال کار های نیک و حسنات آن ها را هم قبول نمی کند.» وسائل الشیعه / ج14 / ص116

2) امام صادق (ع): «هر کس به پدر و مادر از روی خشم و عصبانیت نگاه کند، خداوند نماز او را نمی پذیرد.» اصول کافی / ج2 / ص34

3) پیامبر (ص): «کسی که غیبت زن و مرد مسلمانی را بکند، تا چهل روز نماز و روزه اش را خداوند نمی پذیرد تا اینکه غیبت شونده از او راضی شود.» جامع السعادات / ج2 / ص234

4) پیامبر (ص): «ای اباذر! از دوری و قطع رابطه با برادر دینی خود بپرهیز چرا که عمل این گونه اشخاص پذیرفته نیست.» مکارم الاخلاق / ص554

5) خداوند متعال در حدیثی قدسی خطاب به حضرت داود (ع) می فرماید: «ای داود! گاهی هست که بنده نماز می خواند و من آن را به صورت او می زنم و نمی گذارم صدای او به من برسد. ای داود! آیا می دانی او چه کسی است؟ [حضرت داود (ع) سکوت می کند و خداوند در ادامه می فرمایند:] «داود! او کسی است که با چشمی ناپاک به ناموس مؤمنان می نگرد و کسی که با خودش می گوید که اگر قدرتی پیدا کنم همه را به تیغ ستم گردن می زنم ... و کسی که با برادر دینی خودش معامله می کند و در معامله با او خیانت می کند.» میزان الحکمه / ص3121

6) پیامبر (ص) به اصحاب فرمودند: «می خواهید به شما رئیس دزد ها را معرفی کنم؟ دزد ترین دزد ها کسی است که از نمازش می دزدد. نماز چنین کسی را مچاله می کنند و به محض اتمام نمازش به صورتش کوبیده می شود.» میزان الحکمه / ص3137

7) امام باقر (ع): «کسی که شراب بنوشد و به اثر آن مست شود تا چهل روز نمازش پذیرفته نشود و اگر در این مدت نمازش را هم ترک کند به خاطر ترک نماز عذابش دو چندان می شود.» میزان الحکمه / ص3117

8) امام سجاد (ع) در پاسخ به سؤال از آنچه که موجب قبولی نماز می شود: «دوستی و ولایت ما و بیزاری از دشمنان ما.»

چند تذکر:
1. دانستن این احادیث یک خوبی از نظر اخلاقی دارد و آن اینکه انسان به سال ها نماز خواندنش مغرور نمی شود و می فهمد اگرچه با خواندن نماز وظیفه نماز خوانی را انجام داده، لکن قبول شدن یا نشدنش به دست خداوند است. این غرور را در انسان ایجاد نمی کند.

2. وقتی انسان در چنین حالتی قرار می گیرد که نمی داند نمازش قبول می شود یا نه دائماً بین خوف و رجاست و «بین خوف و رجا بودن یکی از نشانه های مؤمنان واقعی است.»

3. وقتی انسان این احادیث را بداند دائماً تلاش می کند که موانع قبولی را از خود دور کند و خود این عمل، از بین بردن صفات ذمیمه (ناپسند) و اندوختن صفات کمال را به دنبال دارد.

4. نماز گزاری که این احادیث را می داند، با کوشش در این مسیر به عنوان یک الگوی برتر در جامعه شناخته می شود. چون هر روز دارد سعی می کند در مسیر تکامل پیش برود. با دیدن چنین کسی طرفداران مکاتب دیگر از هر گرایشی که باشند، تمایل پیدا می کنند تا راجع به دین و آیین این فرد تحقیق و بررسی کنند. خود این تحقیق و بررسی می شود آغاز راه هدایت افراد غیر شیعه و غیر مسلمان.