توحید افعالی(3) مردود بودن عقیده جبر از دیدگاه جبر

مروری بر مطالب این جلسه:

مواردی از دیدگاه عقل که نشان می دهد مکتب جبر، طرز فکرش انحرافی است؛ 1- تشویق به تنبلی و وادادگی 2- به هم ریختن اساس اخلاق 3- انکار اصل عدالت حق تعالی 4- تناقضات اعتقادی 5- مخالفت با وجدان/ علم بر چیزی، دلیل وجود آن چیز نمی شود/ علم خداوند سبب فعل شخص نیست

مواردی از دیدگاه عقل که نشان می دهد مکتب جبر، طرز فکرش انحرافی است از جمله:

1- تشویق به تنبلی و وادادگی؛ در جامعه ای که همه پیرو مکتب جبر باشند دیگر نمی توان در آن پیشرفت را مشاهده کرد.

روزی دو نوع کلی است: ۱/ شخص از گرسنگی نمیرد. ۲/ خداوند این روزی را بر عهده بندگان گذاشته و آن ها باید بروند و با فکر و دانایی، تلاش کنند تا آن را بدست بیاورند. و خداوند این نوع روزی را به همه نمی دهد، همانطور که در قرآن می فرماید:

بطور قطع انسان جز آنچه کوشش کرده است، نمی یابد- سوره نجم، آیه ۳۹

جبریون می گویند تا خدا نخواهد وضع جامعه بهبود نمی یابد.

2- به هم ریختن اساس اخلاق: فساد، اعتیاد، ظلم پذیری و...

3- انکار اصل عدالت حق تعالی؛ یعنی پیروان این مکتب می گویند خداوند ما را به معصیت فرا می خواند و سپس ما را عقوبت می کند!

4-  تناقضات اعتقادی؛ اگر معتقد به جبر باشیم پس این همه پیامبر با این همه کتاب برای چه آمده اند؟ مگر نه این است که برای رشد و هدایت بشر آمده اند؟ در این صورت ما با دو مطلب مواجه می شویم: ۱/ فرستادن پیامبران ۲/مجبور کردن بشر به پذیرفتن گمراهی که این دو با هم قابل جمع نیست و متناقض است.

5- مخالفت با وجدان؛ هر جنایتی که صورت گیرد کسی نباید اعتراض کند، بلکه باید خوشحال هم باشد! چرا که به خواست پروردگار است!

❓سؤال: می‌دانیم که خداوند آفریده شده نیست و از ازل بوده است و از ازل می دانسته است که یزید، امام حسین(ع) را خواهد کشت، پس اگر او امام را نکشد، علم پروردگار جهل نمی شود؟ پس اگر یزید امام حسین(ع) را می کشد، به اراده خداست!

💠 پاسخ: چون یزید این کار را انجام می دهد، خدا می داند، نه اینکه چون خدا می داند، یزید این کار را انجام می دهد! 
بطور مثال چون ما میدانیم زمان طلوع خورشید را، خورشید طلوع نمی کند بلکه چون خورشید در این زمان طلوع می کند، ما آن را می دانیم. 
چه اینکه اگر یک روز زمان طلوع خورشید را از یاد ببریم، آیا خورشید طلوع نمی کند؟!

علم بر چیزی، دلیل وجود آن چیز نمی شود.

علم خداوند سبب فعل شخص نیست، بلکه فعل این شخص است که سببی است که در علم خداوند بگذرد، که این شخص به اختیارش این کار را انجام دهد.