توحید ذاتی 2

مروری بر مطالب این جلسه:

پروردگار ما ترکیب نشده است چه از لحاظ ذهنی و چه جسمی/ دو موردی که اطلاق آن بر خدا جایز نیست: 1- آنکه بگویی خدا واحد است(از نظر عدد/واحد عددی)، 2- آن است که بگوییم خدا واحدی از مردم است، و مقصود ما از آن واحدی از جنس یعنی "وحدت نوعیه" باشد که خداوند این چنین نیست/ دو موردی که اطلاق آن بر خدا ثابت است و باید اثبات شود: 1- اینکه بگوییم خدا واحد است و مقصود از آن یکتایی باشد. یعنی میان اشیا عالم برای خداوند مانند و شبیهی وجود ندارد، 2- اینکه خداوند "اَحَدیُ ٱلْمَعنی" است، یعنی اجزاء ندارد، نه از نظر عقلی و نه در وَهم.

🔹 پروردگار ما ترکیب نشده است چه از لحاظ ذهنی و چه جسمی.

🔸 مرَکَّب نبودن خداوند از نظر شرعی: (یعنی نظر خود دین اسلام درباره اینکه خداوند ترکیبی ندارد)

دلیل اول:

🔹 در جنگ جمل فردی بیابان نشین نزد امام علی(ع) آمد و گفت من یک سوال درباره اعتقادات دارم. 
امام فرمود: بپرس.
فرد گفت: خداوند از چه چیزی ترکیب شده است؟  
اطرافیان امام به آن فرد هجوم بردند که الان چه وقت سوال است؟ نمی بینی که امام در حال جهاد با دشمنان است؟  
امام فرمود: او را رها کنید. زیرا آنچه که او از ما خواسته است، ما نیز، آن را اراده کرده ایم که هم اکنون با منافقان می جنگیم.(یعنی نبرد ما بر سر مسائل اعتقادی است)

🔸 (ببینید چقدر مسائل اعتقادی مهم است که ایشان وسط جنگ پاسخ سوال اعتقادی را می دهند؛ در واقع می خواهند به ما بفهمانند که اگر وسط میدان جنگ هم بودی و سوال اعتقادی داشتی، بیا و بپرس.)

🔹 (متاسفانه در جامعه ما بحث اعتقادی وجود ندارد، ولی بجای آن مثلا درس خارج از فقه زیاد است تازه آن طلبه افتخار هم می کند که ۱۴ سال است که درس خارج از فقه داشته است! خب این کار به چه دردی خورد؟! ۱۴سال که هیچ شما ۱۴۰ سال هم بخوانی، چه دردی از جامعه درمان می کند؟ فقه که تغییر نمی کند، شما فقط باید مسائل روز را استنباط کنی، که نهایتا ۲ـ۳ سال طول بکشد)

🔸 (اما اگر ما درباره مسائل اعتقادی صحبت کردیم و جامعه را از اعتقادات اسلام آگاه کردیم، مثلا بالای منبر بجای درس خارج از فقه و...  بگوییم که خدا ترکیب ندارد از نظر عقلی، دیگر افراد مسیحی که در گوشه و کنار شهر با دادن هدیه و انجیل، قصد جذب دارند و می گویند خدا از سه چیز تشکیل شده: ۱/پدر ۲/پسر ۳/روح القدس؛ چنین فردی دیگر نمی تواند در جامعه کسی را جذب کند زیرا افراد آگاه شدند که از نظر عقلی خدا مرکب نیست!)  

🔹 (در ادامه حدیث) امام در پاسخ فرمود: سخن در اینکه خدای تعالی واحد است بر چهار قسم است. اطلاق دو قسم بر خداوند جایز نیست و اطلاق دو قسم دیگر ثابت است. (یعنی اینکه بگوییم خداوند واحد است، ۴ ذهنیت برای ما بوجود می آورد که ۲ مورد باطل و غلط است و ۲ مورد صحیح است.)

🚫 دو موردی که اطلاق آن بر خدا جایز نیست:

۱- آنکه بگویی خدا واحد است(از نظر عدد/واحد عددی) 
(زیرا خدای تعالی چند عدد نیست که از لفظ عدد استفاده کنیم؛ وقتی بگوییم خدا یکی است[خدا را محدود به اعداد کردیم]، یعنی خدای دوتایی، سه تایی و... نیز وجود دارند که اصلا اینطور نیست) 
آیا نمی بینی که { کفر است اگر کسی بگوید حق تعالی سومین ثلاثه است؟ /مائده،۷۳ }  

۲ـ آن است که بگوییم خدا واحدی از مردم است، و مقصود ما از آن واحدی از جنس یعنی "وحدت نوعیه" باشد که خداوند این چنین نیست. (وحدت نوعیه یعنی خدا را یک موجود بدانیم، موجودات چندین نوع هستند که یکی از آنها خداوند است! که امام این را رد می کند)

✅ دو موردی که اطلاق آن بر خدا ثابت است و باید اثبات شود:

۱ـ اینکه بگوییم خدا واحد است و مقصود از آن یکتایی باشد. یعنی میان اشیا عالم برای خداوند مانند و شبیهی وجود ندارد.

۲ـ اینکه خداوند "اَحَدیُ ٱلْمَعنی" است، یعنی اجزاء ندارد، نه از نظر عقلی و نه در وَهم. 
- (بحار،ج۳،ص۲۰۶)