مقالات روایات مذهبی اسلامی و کلیپ

تقویمی طبیعی به نام «ماه»!

سوره ابراهیم(ع)، آیه ۳۳: وَ سَخَّرَ لَكُمُ الشَّمسَ وَ القَمَرَ دَائِبَينِ - خورشيد و ماه را كه با برنامه منظمی در كارند به تسخير (خدمت) شما درآورد

نظام زندگى اجتماعى انسان‌ها قبل از هر چیز نیازمند به یک نظام تاریخى براى حفظ حوادث سال و ماه، و همچنین کلیه تعهداتى که جنبه زمانى دارد، مى‌باشد. تاریخهاى قراردادى اجتماعى که بر پایه یک میزان طبیعى استوار نباشد نه عمومیت پیدا می‌کند و نه زیاد قابل اعتماد است، اما اگر پاى یک تقویم طبیعى به میان آید، کار بسیار آسان‌تر و قابل اعتمادتر و عمومى‌تر می‌شود.

همانطور که مقدار شبانه‌روز که یک واحد کوچک تاریخى است بر مقیاس یک عامل طبیعى یعنى حرکت کره زمین به دور خود تعیین مى‌گردد، ماه و سال هم باید متکى به چنین عاملى باشند. به این ترتیب حرکت ماه به دور کره زمین یک واحد بزرگ‌تر (ماه) و حرکت زمین به دور خورشید واحدى عظیمتر (سال) را تشکیل می‌دهد. بدین ترتیب ماه همانند تقویمی طبیعى در دسترس عموم مردم قرار گرفته که هر کسی با نگاه به آسمان می‌تواند آن را بخواند و آغاز و انجام ماه را با رؤیت هلال تعیین نماید.

قابل توجه اینکه بر اثر تغییر وضع مقابله زمین و ماه و خورشید، قیافه ماه هر شب در آسمان به گونه خاصى غیر از شب قبل یا بعد است، به‌طوریکه دو شب در تمام ماه وضع و قیافه ماه در آسمان یکسان نخواهد بود! به این ترتیب مى‌توان از شکل ماه با این تغییرات تدریجى به‌عنوان یک «روزشمار» نیز استفاده کرد و روزهاى ماه را هم از شکل ماه به دست آورد!

ممکن است این مسائل در بدو نظر آسان و کوچک جلوه کند، ولى اگر چشم از وضع موجود برداریم و خود را در محیطى فرض کنیم که خورشید و ماهى در آن در گردش نباشد و یک تقویم طبیعى در اختیار ما قرار نگیرد، آنگاه خواهیم دید که چه بی‌نظمی و هرج و مرجی در زندگى ما پدید خواهد آمد.

📖 منبع: قرآن و آخرین پیامبر، ص۱۷۶ (با تصرف و تلخیص)

شگفتی های آفرینش ماه

مقالات    شنبه 20 آبان 1402

ماه، فانوس شب

مجددا به آیه ۳۳ سوره مبارکه ابراهیم(ع) برمی‌گردیم: وَ سَخَّرَ لَكُمُ الشَّمسَ وَ القَمَرَ دَائِبَينِ - خورشيد و ماه را كه با برنامه منظمی در كارند به تسخير شما درآورد

ماه تقریباً در مدت ۲۷ روز و ۷ ساعت یک مرتبه به دور زمین گردش مى‌کند، اما چون در این مدت زمین هم در مدار خود دور آفتاب می‌گردد، براى اینکه ماه به وضع اول خود در مقابل زمین برسد ۲۹ روز و ۱۲ ساعت طول مى‌کشد.

این حقیقت مطلب است، اما از نظر وضع ظاهرى آنچه از مجموع حرکت زمین به دور خود و حرکت ماه به دور زمین به چشم می‌خورد این است که ماه در هر ۲۴ ساعت و ۵۰ دقیقه یک بار به دور زمین مى‌گردد. یعنى هر شب ۵۰ دقیقه دیرتر از شب گذشته طلوع مى‌کند.

چنانچه پیش‌تر گفتیم، طبق آنچه از آیات قرآن برمى‌آید، «تسخیر» کردن چیزى به معنى فرمانبردارى و خدمت‌گزارى موضوع تسخیر شده نسبت به تسخیر کننده است. حال می‌خواهیم با نخستین خدمت آئینه آسمانی نور خورشید یعنی ماه بپردازیم. ماه با وضع خاص خود خدمات گران‌بهایى نسبت به موجودات زمینى انجام می‌دهد که هر یک از دیگری جالب‌تر است.

اگر تعجب نکنید درست نیمى از تمام شب‌ها در هر ماه به‌وسیله نور ماه روشن است. این نور افشانى لطیف و خیالانگیز گرچه الهام‌بخش قسمت زیادى از افکار شاعرانه و ریزهکاری‌هاى شعرى و ادبى است، ولى از این نظر فعلا براى ما مطرح نیست، این چراغ طبیعى قسمت قابل توجهى از نیاز ما را به نور در شب‌ها، به‌خصوص در سفرهاى شبانه برطرف مى‌سازد و از این نظر همانند خدمتکار فانوس به‌دستى تقریباً همه شب آماده خدمت به ماست.

📖 منبع: قرآن و آخرین پیامبر، ص۱۷۵

شگفتی های آفرینش ماه

مقالات    شنبه 13 آبان 1402

خورشید و مبارزه با میکروب‌هاى بیماری‌زا

نور آفتاب به‌خاطر داشتن اشعه مافوق بنفش، نقش «بهداشتى» و «درمانى» فوق‌العاده مهمى در صحنه زندگى و حیات دارد. راستى اگر آفتاب از انجام این نقش مهم خود سر باز مى‌زد چه می‌شد؟ هیچ، دنیا تبدیل به یک بیمارستان بزرگ مى‌گردید که در میان آن موجوداتى ناتوان و بیمارگونه در میان مرگ و زندگى دست‌وپا می‌زدند!

بنابراین نور آفتاب هم چراغ ماست، هم میزبان ما، هم گرم‌کننده بستر ما، هم آبیارى‌کننده، هم غذادهنده، هم طبیب و هم داروى ما. (قرآن و آخرین پیامبر، ص۱۷۵)

قبلا گفته شد:

خورشید در تسخیر بشریت
خورشید، عامل اصلى وزش بادها
خورشید و تبخیر آب

نتیجه‌گیری:
در هفته‌های اخیر صحبت از خورشید و ثمرات و برکات آن کردیم و با آثار این نعمت بزرگ الهی بر زندگی خود و موجودات عالم بیشتر آشنا شدیم. شاید بعدها دوباره به زوایای دیگری از این پدیده شگفت‌آور بپردازیم، اما آنچه جای تأمل دارد این است که این خورشید باعظمت، تنها یکی از نعمات بی‌شمار خداوندی است که بدون آنکه ما از خدا خواسته باشیم در اختیارمان قرار گرفته است. اما چرا؟

چرا کره‌ای نورانی و گرمابخش به این عظمت باید برای ما بسوزد و زمین ما را بیفروزد؟ آیا واقعا خالقی که ابعاد و حرارت خورشید را تعیین و فاصله آن از زمین را دقیق اندازه‌گیری کرده تا نور و گرمای آن سرد و سلامت به زمینیان برسد، برای ادامه کار برنامه‌ای نداشته؟!

همانطور که پیش‌تر گفتیم، طبق آیه ۳۳ سوره ابراهیم(ع)، خالق خورشید آن را در «خدمت» ما گذاشته و ما هم داریم از خدمات آن بهره‌مند می‌شویم. اما باید از خود بپرسیم، آیا واقعا هر کسی شایستگی برخورداری از چنین خدمت و خدمتگزاری را دارد؟ آیا انسان نباید لحظه‌ای به فکر فرو رود که این خدمات برای چیست؟ که فقط بخوریم و بیاشامیم؟!

اگر دولت‌ها آزمایشگاه‌های بزرگ علمی آن هم با تجهیزات متعدد و گران‌قیمت را برای محققان خود تدارک می‌بینند، قطعا انتظار دست‌آورد و اختراع و اکتشافی از آنها دارند و بی‌جهت این امکانات را برای آنها گرد نیاورده‌اند.

دنیا نیز آزمایشگاه ماست و خورشید هم یکی از تجهیزات آزمایشگاهی... فراموش نکنیم که روزی از ما درباره تمام این امکانات و تجهیزات سؤال خواهد شد. روز بررسی «دست‌آوردها»...

شگفتی های آفرینش خورشید میکروب

مقالات    شنبه 6 آبان 1402

خورشید و تبخیر آب

در ادامه بیان خدمات خورشید [خورشید در تسخیر بشریت و خورشید، عامل اصلى وزش بادها]، این هفته به تاثیر مستقیم آن بر روی مسئله پیدایش بخار آب و رطوبت هوا می‌پردازیم. اگر بخار آب به‌صورت عادلانه‌اى سراسر زمین تقسیم نشود، زندگى حیوانات و گیاهان به مخاطره مى‌افتد. قسمتى از این بخارات در لابه‌لاى امواج هوا نقش یک وسلیه آبیارى نامرئى دائمى را بازى می‌کند، و قسمت دیگر به‌صورت «ابرهاى باران‌زا» آشکار می‌گردد.

درجه رطوبت هوا اگر از میزان معینى پائینتر بیاید پوست بدن ما می‌خشکد، تنفس براى ما مشکل می‌شود، برگ‌هاى درختان همه پژمرده شده و تدریجاً مى‌خشکند و خلاصه آثار زندگى تدریجاً از روى صفحه زمین برچیده مى‌شود.

آیا عامل اصلى تبخیر آب چیزى جز تابش آفتاب مى‌باشد؟ جالب توجه اینکه تابش آفتاب هم عمل «تبخیر» را انجام می‌دهد و هم عمل «تصفیه» را، زیرا می‌دانیم آب دریاها داراى املاحى است که با وجود آنها نه قابل شرب انسان و حیوان است و نه قابل استفاده گیاه، ولى این آب‌ها ضمن تبخیر تصفیه شده و از هر نظر قابل استفاده می‌گردند.

📖 منبع: قرآن و آخرین پیامبر، ص۱۷۴

شگفتی های آفرینش خورشید آب

مقالات    شنبه 29 مهر 1402

ماهیان خاک‌زی!!

ماهی ریه‌دار آفریقایی که نامش Protopterus annectens است، قادر است در زمان خشکسالی شدید خود را در لایه‌ای از آب دهان و الیاف که از دهانش خارج می‌شود، بپیچد و مومیایی کند!

شگفتی های آفرینش ماهی

مقالات    سه‌شنبه 25 مهر 1402

خورشید، عامل اصلى وزش بادها

پیش‌تر (اینجا) گفتیم «تسخیر» کردن چیزى، به معنى فرمانبردارى و خدمت‌گزارى موضوع تسخیر شده نسبت به تسخیر کننده است و اینکه قرآن کریم در آیه ۳۳ سوره ابراهیم(ع) خورشید را مسخر انسان معرفی نموده از همین جهت است.

یکی دیگر از خدمات خورشید به انسان (و سایر موجودات)، ایجاد پدیده «وزش باد» است. وزش بادها برکات زیادى با خود مى‌آورد. وسیله حرکت ابرها، نزول باران، تلقیح و بارور ساختن گیاهان، تلطیف هوا، تعدیل حرارت و برودت در سرتاسر کره زمین مى‌باشد.

اگر باد نمی‌وزید، هرگز بارانى بر زمینهاى خشک نمی‌بارید، بیشتر گیاهان عقیم مى‌ماندند، میوه بسیار کم بود، مناطق استوایى در گرما می‌سوخت و مناطق قطبى و حتى نقاطى از مناطق معتدله هرگز قابل سکونت نبودند. هواى مجاور ما خفقان‌آور مى‌شد و موجودات زنده براى تنفس خود دچار زحمت می‌شدند. ولى همه این مشکلات عظیم با وزش نسیمى حل مى‌شود.

نکته قابل توجه این است که بدانیم عامل اصلى پیدایش این تمّوج پر برکت هوا، «اختلاف درجه حرارت» در نقاط مختلف روى زمین است و اگر مى‌بینیم دائماً بادهایى از دو قطب شمال و جنوب زمین به‌سوى استوا و از استوا به‌سوى قطبین در حرکتند، از همین جهت است. این اختلاف درجه حرارت معلول تابش آفتاب بر مناطق مختلف است. بنابراین اگر آفتابى نبود، قسمت مهمى از وزش بادها محو و نابود می‌شد.

همچنین بخوانید: خورشید در تسخیر بشریت

📖 منبع: قرآن و آخرین پیامبر، ص۱۷۳

شگفتی های آفرینش خورشید باد

مقالات    یکشنبه 23 مهر 1402

خورشید در تسخیر بشریت

“وَ سَخَّرَ لَكُمُ الشَّمسَ وَ القَمَرَ دَائِبَينِ” خورشيد و ماه را كه با برنامه منظمی در كارند به تسخير شما درآورد - آیه 33 سوره ابراهیم(ع)

«تسخیر» کردن چیزى، به معنى فرمانبردارى و خدمت‌گزارى موضوع تسخیر شده نسبت به تسخیر کننده است. یکی از خدمات چراغ بزرگ منظومه‌مان یعنی «خورشید» به عنوان یک منبع نور عظیم است و نور یکی از مهمترین ملزومات حیات و زندگى است و همچنین تولید سخاوتمندانه گرما و حرارت است.

شگفتی های آفرینش خورشید

مقالات    شنبه 15 مهر 1402

قرآن و زوجیت عمومی همه ذرات جهان

وَ مِنْ کُلِّ شَیْء خَلَقْنا زَوْجَیْنِ لَعَلَّکُمْ تَذَکَّرُونَ (ذاریات/ ۴۹) - از هر چیزى دو زوج آفریدیم، باشد که شما متذکر شوید. در معنى این آیه حدیث جالبى در تفسیر «برهان» از امیر مؤمنان على(ع) نقل شده است که فرمود: «مُؤَلِفٌ بَیْنَ مُتَعادِیاتِها وَ مُفَرِّقٌ بَینَ مُتَدانِیاتِها» - او (خداوند) در میان قواى متخاصم جهان الفت ایجاد کرده و در میان قواى نزدیک، جدایى افکنده است.

شگفتی های آفرینش زوج اتم

مقالات    شنبه 1 مهر 1402

کوه‌ها چه می‌کنند؟

کوه‌ها اسکلت زمین محسوب مى‌شوند. کوه‌ها در حقیقت حکم یک زره محکم فولادین را دارند که دور تا دور زمین را احاطه کرده و با توجه به ارتباط و پیوندى که از زیر به هم دارند، یک شبکه نیرومند سرتاسرى را تشکیل مى‌دهند.

شگفتی های آفرینش کوه

مقالات    سه‌شنبه 28 شهریور 1402

پرنده ای که پرنده نیست!

آنقدر تفاوت و تمایز میان انواع پرندگان رنگارنگ عالم با «خفاش» وجود دارد که به‌سختی می‌توان آن را جزء پرندگان شمرد. شاید بگویید اینکه خفاش مثل سایر پرندگان پرواز می‌کند، برای پرنده دانستن آن کافی است، اما واقعیت آن است که جز همین ویژگی، تقریبا شباهت دیگری با هیچ پرنده‌ای ندارد!

شگفتی های آفرینش خفاش

مقالات    یکشنبه 5 شهریور 1402

راز سر انگشتان

بر روی کره زمین بیش از ۸ میلیارد نفر انسان زندگی می‌کنند، ولی جای بسی تعجب است که خطوط سرانگشتان هیچکدام از آنها شبیه به هم نیست، حتی دوقلوها! شاید جالب باشد که بدانیم چهارده قرن پیش، قرآن کریم از این راز دقیق آفرینش خبر داده است! 

شگفتی های آفرینش سر انگشتان اثر انگشت

مقالات    شنبه 17 تیر 1402

فقدان اکسیژن در ارتفاعات

از پرواز انسان به‌سوى آسمان نزدیک به یکصد سال مى‌گذرد و آگاهى نداشتن از اين پديده مهم باعث قربانى شدن افراد زيادى در ابتداى پيدايش بالن‌ها و هواپيماها گرديد. از این رو در هواپيماهاى پيشرفته امروزى دستگاه‌هاى تنظیم فشار هوا و اكسيژن قرار داده شده است.

شگفتی های آفرینش اکسیژن قرآن

مقالات    شنبه 10 تیر 1402

گردش زمین

سوره نمل، آیه۸۸: وَ تَرَى الْجِبَالَ تَحْسَبُهَا جَامِدَةً وَ هِیَ تَمُرُّ مَرَّ السَّحَابِ ... - كوه‌ها را می‌‏‌بينی و آنها را ساكن و جامد می‏‌پنداری در حالی كه مانند ابر در حركتند ...

آیه شریفه فوق از جمله آیات توحیدی قرآن کریم است که به یکی از نشانه‌های عظمت خداوند اشاره دارد که این نشانه خداوندی همان «گردش زمین» است!

گردش زمین شگفتی های آفرینش

مقالات    یکشنبه 28 خرداد 1402