پیشگیری:
از مصرف نوشابههای گازدار، دوغ گازدار و پوست حبوبات پرهیز شود.
دستوراتی درمانی:
۱- قبل از غذا: خوردن دمکرده نعنا
۲- به همراه غذا: خوردن یک قاشق مرباخوری چهار زیره سابیده شده و نصف قاشق چایخوری پودر گلپر (منع مصرف در حاملگی)
۳- بعد از غذا: خوردن یک قاشق چایخوری سیاهدانه (منع مصرف در حاملگی)
📖 منبع: آرشیو موضوعی وبلاگ طب المعصومین (ع)، بخش مقالات «مشکلات دستگاه گوارش»
مقالات سهشنبه 4 دی 1403
حیا خصلتی ارزندهای است که برخورداری از آن میتواند بازدارنده از زشتیها و وادار کننده به خوبیها باشد. حیا پردهای است که اگر دریده شود، میتواند چهره دیگری از هر انسان را به نمایش بگذارد! چهرهای منفی و گاهی خطرناک! ادب و احترام، اجتناب از ارتکاب علنی معاصی و بسیاری دیگر از سکنات یک انسان، عموما ناشی از حیای اوست. انسان بیحیا ابایی از هیچ کاری ندارد و همین کافی است تا به پست و فرومایهترین چهره جامعه تبدیل شود.
امام صادق(ع) در خصوص حیا به مفضل بن عمر چنین میفرمایند: «اى مفضّل! در آنچه كه خداوند جليلالقدر و عظيمالغناء در ميان آفريدگان تنها انسان را به آن آراست بنگر. مقصودم «حيا» ست. اگر حيا نبود انسان هيچگاه ميهمان نمىپذيرفت، به وعده وفا نمىكرد، نيازها [ى مردم] را برآورده نمىساخت، از نيكیها بر حذر بود و بدیها را مرتكب مىشد.
بسيارى از امور لازم و واجب نيز به خاطر حيا انجام مىشود. بسيارى از مردم هستند كه اگر حيا نمىكردند و شرمگين نمىشدند، حقوق والدين را رعايت نمىنمودند، صله هيچ رحمى نمىكردند، هيچ امانتى را بهدرستى باز پس نمىدادند و از معاصی بر حذر نبودند. نمىنگرى چسان تمام ويژگیهايى كه انسان به آنها نياز دارد و سود و مصلحت و كمال او در آنهاست، در او گرد آمده است؟» (شگفتیهاى آفرينش (ترجمه نجفعلی میرزایی بر توحيد مفضل)، ص۷۴، با اندکی تصرف)
مقالات یکشنبه 2 دی 1403
- کسانی که قبل از غذا خوردن یا به محض دیدن غذا استفراغ میکنند (حتی زنان باردار)، آبغوره طبیعی (یک قاشق غذاخوری تا نصف استکان) یا یک قاشق مرباخوری رب غوره، قبل از غذا مصرف نمایند.
- عصرانه خوردن انار شیرین با پرده نازک روی دانهها، زیرا ویتامین B6 دارد که ضد تهوع بوده و درمان ویار زنان باردار است و همچنین در درمان لکهای قهوهای و سیاه پوست مفید است (توجه: اگر یبوستدارید، بهجای انار، یکاستکان آب انار بنوشید).
- شوید برای رفع استفراغ و رفع سکسکه مخصوصا در افرادی که چربی خون بالا دارند مفید است (توجه: زیادهروی در مصرف نشود، زیرا باعث ضعیف شدن نور چشم، سست شدن زانوها و در مردان باعث کاهش اسپرم میشود).
- قبل از غذا دمکرده سبزی سوسن عنبر (چای نعنا فلفلی)، بعد از غذا راه برود سپس یک استکان آب سیب رسیده شیرین (اگر نفخ یا یبوست ندارد، یک عدد سیب رسیده بخورد)، سپس راه برود و نصف استکان عرق نعنا بخورد.
- بو کردن پوست پرتقال و خوردن یک چهارم آن، یا بو کردن پوست لیمو و خوردن یک چهارم آن.
درمان استفراغ خونی: الف) مخلوط آب تازه سبزی تره + آبغور طبیعی؛ ب) دمکرده گلهای گلرنگ (برای مردان)؛ ج) دمکرده گل خار مریم (برای بانوان)؛ د) هر شش ساعت دو عدد میوه شاه بلوط بخورد.
📖 منبع: آرشیو موضوعی وبلاگ طب المعصومین (ع)، بخش مقالات «مشکلات دستگاه گوارش»
مقالات دوشنبه 26 آذر 1403
مصیبتها، اشتباهات، تصمیمات غلط و دیگر وقایع تلخ زندگی، همه و همه لحظات ناخوشایند زندگی انسان را تشکیل میدهند و هر یک به میزانی قادرند اوقات انسان را تلخ نمایند. اگرچه انسان عاقل همواره از خطاهای گذشته درس و عبرت میگیرد، اما بهخاطر آوردن دائمی ناکامیها، شکستها و همچنین حوادث ناخواستهای که انسان در وقوع آنها دخالتی نداشته نیز سودی به حال انسان ندارد. مرور دائمی روزهای تلخ زندگی، گذشته را تغییر نمیدهد و جز حسرت و افسوس نیز آوردهای نخواهد داشت.
از این رو خداوند مهربان و حکیم نیز برای آنکه بندگان پرخطایش هر روزشان را با افسوس دیروز شروع نکنند و ادامه زندگی را با حسرت گذشته تباه نسازند، با نعمت بزرگی به نام «فراموشی» به داد آنها رسیده و نجاتشان داده است.
امام صادق(ع) درباره این نعمت که اتفاقا نقطه مقابل نعمت «حافظه» محسوب میشود، چنین میفرماید: «بنگر كه چگونه تنها يكى از اين ويژگيهاى فراوان باطنى اين گونه مهم است [كه اگر وجود نداشته باشد اين همه نارسايى در كار انسان پديد مىآيد! با اينكه نعمت حافظه تنها يكى از آن همه نعمت است]. بدان كه نعمت فراموشى بسيار بزرگتر از نعمت حافظه و يادآورى است. اگر [نعمت] فراموشى نبود، هيچ كس مصيبت و سختى خود را فراموش نمىكرد. حسرتش پايان نمىيافت. كينهاش تمام نمىگشت. با ياد داشتن [و عدم فراموشى] آفات دنيا، هيچگاه از آن بهره نمىجست. اميدى به فراموشى و غفلت سلطان [و حاكمى كه دشمن اوست] و رهايى از حسد رشكبران نداشت. آيا نمىبينى كه چگونه دو نيروى حافظه و فراموشى كه ضدّ يك ديگرند، هر كدام براى مصلحتى خاص در نهاد آدمى نهفته شده است؟» (شگفتیهاى آفرينش (ترجمه نجفعلی میرزایی بر توحيد مفضل)، ص۷۳)
مقالات شنبه 24 آذر 1403
برای درمان پراشتهایی و اشتهای کاذب، خوردن چند عدد خرما و چند برگ کاهو بدون سُس، قبل، بین و بعد از غذا موثر است.
برای درمان کماشتهایی نیز با توجه به علت آن، باید موارد درمانی را مدنظر قرار داد که عبارتند از:
الف) اگر ناشی از خوردن هلههولهها (پفک، چیپس، کیک و...) باشد: این موارد را نباید در جیره غذایی قرار داد
ب) اگر از فقر آهن و کمبود آهن بدن باشد: خرما، عسل، سیب، گوشت گوسفند، تخممرغ به همراه پیاز بهتر است در جیره غذایی قرار بگیرد.
ج) اگر از فقر روی است: ۱- طبخ غذا در ظروف رویی (روحی) ۲- مصرف قرص روی (با تجویز پزشک)
د) اگر عصبی است: ۱- خوردن مربای گل بهارنارنج (همچنین شربت گل بیدمشک، انگور سیاه، سیب قرمز، گلابی و چای کوهی نیز مفید است) ۲- تا حد امکان پرهیز از حرص و جوش، غصه و جروبحث
درمان عمومی کماشتهایی:
۱- استفاده از گل میخک دارویی (غنچههای باز نشده). [توجّه: کودکان زیر ۷ سال و زنان باردار نباید استفاده کنند]
۲- کلپوره [توجّه: منع مصرف در هیپوگلیسمی (کاهش شدید قندخون)]
📖 منبع: آرشیو موضوعی وبلاگ طب المعصومین (ع)، بخش مقالات «مشکلات دستگاه گوارش»
مقالات دوشنبه 19 آذر 1403
امام صادق(ع) در بخش دیگر فرمایشات خود به مفضل بن عمر، به نعمت ارزشمند حافظه اشاره مینمایند و فواید و آثار این موهبت بزرگ الهی را اینطور یادآور میشوند: «اى مفضّل! درباره نيروى انديشه، خيال، عقل، حافظه و ديگر قواى درونى و باطنى انديشه كن. هيچ مىدانى كه اگر در ميان اين نيروهاى روانى فقط حافظه [وجود نداشت و يا] ناقص بود انسان چه حالتى پيدا مىكرد؟ آيا مىدانى اگر سود و زيان، داد و ستد، ديدهها و شنيدهها، چيزى كه گفته و آنچه بدو گفتهاند و مفيد و مضر را نمىدانست و به ياد نمىآورد و شخصى را كه به او نيكى كرده و يا بدى نموده فراموش مىكرد، چه خلل و نارساييهایی در زندگى معيشتى و تجربهاى او پديد مىآمد؟
اگر چنين بود هر قدر كه از راهى مىرفت آن را فرا نمىگرفت، اگر تمام عمرش را بر روى حفظ و فراگيرى درس مىنهاد هيچگاه آن را نمىآموخت، نه دينى مىتوانست برگزيند و نه از تجربهاى سود برد و نه از گذشتهاى درس عبرت بگيرد. در حقيقت از انسانيت خارج مىشد.» (شگفتیهاى آفرينش (ترجمه نجفعلی میرزایی بر توحيد مفضل)، ص۷۲)
مقالات شنبه 17 آذر 1403
- ترشیجات، مانند آبلیمو ترش، لیمو عمانی، گوجهسبز، ترشک، لواشک و قرقروت (برای کسانیکه سرسوزه معده دارند)
- مصرف خوردنیهای تند و تیز به همراه غذا، مانند فلفل، سس فلفل، سس مایونز و انواع سس و غذای هندی
- خوردنیهای نفاخ، مانند نوشابههای گازدار، دوغ گازدار و پوست حبوبات
- لم دادن و خوابیدن بعد از غذا
- خوردن غذاهای چرب مخصوصا در شبها، مانند کیک خامهای، جگر سیاه، کوکو سیبزمینی، موز و تهدیگ
- غذاهای حجیم، مانند شُله و آش
- نان را در غذاهای آبکی مخلوط کردن (تلیت کردن)
- غذا را با آرامش و بهخوبی نجویدن
- خوردن چای، قهوه، نسکافه، کاکائو و شکلات به همراه غذا یا قبل از آن و یا بعد از آن
- استرس (نگرانی مستمر) و اضطراب
📖 منبع: آرشیو موضوعی وبلاگ طب المعصومین (ع)، بخش مقالات «مشکلات دستگاه گوارش»
مقالات سهشنبه 13 آذر 1403
اگر نيروى جاذبه نبود، انسان چگونه در انديشه چارهجويى غذا كه ايستادگى بدن به آن است، مىافتاد؟ اگر نيروى نگاهدارنده و ماسكه غذا نبود، چگونه غذا در درون مىايستاد تا معده آن را هضم كند؟
مقالات سهشنبه 13 آذر 1403
- چای دارچین، سیب، کندر، خرمای خشک برنی در شب و همچنین خوردن ناشتا
- جویدن مغز گردو، جویدن ریحان، جویدن سیب با پوست
- خوردن کاهو (بدون سس) به همراه غذا
📖 منبع: آرشیو موضوعی وبلاگ طب المعصومین (ع)، مقاله «درمان تعدادی از بیماریهای دهان و دندان»
مقالات دوشنبه 5 آذر 1403
انسان چنان آفریده شده که برای ادامه زندگی نیاز به خوردن و استراحت داشته باشد و برای تداوم نسل هم نیاز به ازدواج. اما اگر خداوند برای برطرف کردن این سه نیاز انگیزهای در انسان قرار نمیداد، احتمالا کمتر کسی از آنها استقبال مینمود. به همین دلیل خداوند متعال برای هر یک از آنها محرکهایی درونی قرار داده که انسان را برای پذیرش آنها ملزم و حتی مشتاق میکند!
مقالات یکشنبه 4 آذر 1403
از دیگر الطاف خداوند متعال به بشر، ترشح دائمی بزاغ دهان است. موهبتی که امام صادق(ع) اینطور از آن یاد میکنند: «درباره آب دهان و مصالح آن بينديش. خداى جلّ و علا چنان تدبير نمود كه اين آب همواره به سوى دهان سرازير باشد تا كام و گلو را تر نگاه دارد و خشك نشوند. اگر اين جايها نامرطوب بمانند، هر آينه آدمى هلاك مىشود! زيرا آبى در دهان نمىماند كه انسان با آن آب، غذاى خشك را نرم گرداند و فرو برد [بسيار ديده شده كه غذايى، خشك آدمى را هلاك كرده است]. بدان كه اين رطوبت در حكم مركب راهوار غذاست [و آن را به معده مىرساند]. نيز اين ترى به صفرا [و يا سودا] مىرسد و اين كاملا به سود انسان است و اگر صفرا خشك شود آدمى در هلاكت مىافتد.»
(شگفتیهاى آفرينش (ترجمه نجفعلی میرزایی بر توحيد مفضل)، ص۶۸)
مقالات یکشنبه 27 آبان 1403
- وجود دندانعقل نیمه نهفته در لثّه
- فشاردادن دندانها روی هم که سبب کم ترشح بزاق دهان میشود
- ناراحتیهای معده
- عفونتهای قارچی
- لوزههای بزرگ، تورم لوزهها، عفونت لوزهها، لوزه سوم
- وجود خلط زیاد
- ضایعات مخاطی
- بیماریهای متابولیکی مانند: قند خون بالا، چربی مضر خون بالا، اوره خون بالا
- بیماری یبوست و بواسیر
- پیله لثه دندان، آبسه لثه دندان
- عدم خلال دندان یا نخ دندان بعد از غذا
- مسواک نزدن یا مسواک زدن نامرتب
- داشتن دندان مصنوعی (یک یا تعدادی یا تمام دندانها)
- جرمگیری دندان
- التهابات شدید بهخاطر مصرف مواد نشاستهای و عدم مصرف سبزی و میوه (بهخصوص سیب)
- کمکاری کلیهها یا نگهداری ادرار
- آب نخوردن یا بسیار کم خوردن آب
- تعریق زیاد، یا زیاد صحبت زیاد نمودن
- خوردن چیزهای بدبو مانند سیر
📖 منبع: آرشیو موضوعی وبلاگ طب المعصومین (ع)، مقاله «درمان تعدادی از بیماریهای دهان و دندان»
مقالات سهشنبه 29 آبان 1403
از موارد زیر پرهیز شود:
- خوردن آب داغ و آب سرد تگری
- خوردن شیرینیجات غیرطبیعی و آبمیوههای شیمیایی و نوشابههای گازدار
- مصرف دخانیات
- شکستن چیزهای سفت و سخت با دندان
📖 منبع: آرشیو موضوعی وبلاگ طب المعصومین (ع)، مقاله «درمان تعدادی از بیماریهای دهان و دندان»
مقالات سهشنبه 15 آبان 1403
مو و ناخنها فواید متعددی برای بدن دارند. استحکام سر انگشتان، زیبایی و همچنین عایق کردن سر از سرما و آفتاب، از جمله فواید آشکار این دو عضو ارزشمند است. اما نکته قابلتوجه در این بین، این است که خداوند حکیم این دو عضو را که به دلیل رشد دائمی، نیاز همیشگی به کوتاه کردن دارند، فاقد جریان خون و عصب آفریده است!
یک لحظه تصور کنید، اگر مو و ناخن مثل سایر اعضای بدن دارای عصب بودند یا خون در آنها جریان داشت، کوتاه کردن آنها چه دردسر بزرگی میشد! هر بار برای یک ناخنگرفتن ساده یا اصلاح موی سر و صورت، باید آمپول بیحسی میزدیم و پانسمان میکردیم!! اما خداوند متعال آنها را چنان آفریده که اگرچه عضوی از بدن یک موجود زندهاند، اما مانند اشیای بیجان کاملا بدون حساند و انسان قادر است آنها کوتاه کند، گویی نخی آویزان از پیراهنش را میکند!
این لطف بزرگ، تنها یکی از نعمات پرشمار خدای مهربان است که شاید بسیاری از ما تا کنون به آن فکر نکرده بودیم. اما در دیدگان ژرفنگر امام صادق(ع)، این موضوع از قلم نیفتاده و توجه به آن را اینطور به مفضل بن عمر گوشزد نمودهاند:
«باز تأمل كن در اينكه خداوند با حسن تدبير و حكمت، مو و ناخن را آفريد. از آنجا كه اين دو رشد مىكنند و بلند مىشوند و بايد كوتاه گردند، حس ندارند تا انسان به هنگام گرفتن آنها احساس درد نكند. اگر انسان از گرفتن مو و ناخن درد مىكشيد، ميان دو محذور قرار مىگرفت: يا اينكه هر دو را رها مىكرد تا دراز شوند و يا اينكه با دشوارى و تحمل درد، آنها را كوتاه مىكرد.» (شگفتیهاى آفرينش (ترجمه نجفعلی میرزایی بر توحيد مفضل)، ص۶۶)
مقالات شنبه 12 آبان 1403
- خلال دندان بعد از غذا
- مسواک زدن قبل از خواب
- کشیدن پودر نمک روی لثهها و دندانها
- خوردن انار با هستهاش، گرداندن آب انار در دهان و حلق
- جویدن اُشنان (نوعی گیاه) برای ضدعفونی دهان و حلق و بیرون ریختن آن
- مصرف کاهو (بدون سُس) به همراه غذا
📖 منبع: آرشیو موضوعی وبلاگ طب المعصومین (ع)، مقاله «درمان تعدادی از بیماریهای دهان و دندان»
مقالات دوشنبه 7 آبان 1403
هفته گذشته به تفاوت دندانهای انسان با گوشتخواران و گیاهخواران اشاره کردیم. اما نکته شگرفی که در این بین وجود دارد و کمتر به آن توجه میشود، این است که هم بدن گوشتخواران و هم بدن گیاهخواران، هر دو از پوست و گوشت و استخوان تشکیل شده است! در حالی که غذای یکی از آنها پیوسته گوشت و بدن جانوران دیگر بوده و غذای دیگری پیوسته گیاه و علف! اما به قدرت بیانتهای خداوند، در هر دوی آنها با وجود تغذیهای بسیار متفاوت، استخوان میروید و گوشت و پوست بر آن مینشیند!
با این حال، خداوند متعال قدرتنمایی خود را در همینجا متوقف نکرده و معکوس این فرایند را در خود گیاهان به نمایش گذاشته است! یعنی اگرچه در حیوانات شاهد هستیم که غذایی متفاوت (گوشت و گیاه) دریافت میکنند و به پیکری یکسان میرسند، اما گیاهان برعکس آنها مواد یکسانی برای رشد و تغذیه در اختیار میگیرند (نور، خاک و آب) اما بیشمار میوه خوشطعم و رنگارنگ تحویل میدهند که گاه هندوانهای شیرین است و گاه لیمویی ترش!!
قُلِ اللَّهُ خَالِقُ كُلِّ شَیْءٍ وَهُوَ الْوَاحِدُ الْقَهَّارُ (رعد/۱۶)
مقالات شنبه 5 آبان 1403
- برای پیشگیری، دستهای نشسته و حوله و دستمال آلوده به صورت و چشمها نکشید.
- چکاندن چند قطره در روز از جوشانده برگ بارهنگ در ساک چشم (داخل پلک پائین)
- شبها با شامپو بچه، روی گُل مُژه بمالید، چند دقیقه صبر کنید، سپس با آب بشوئید.
📖 منبع: آرشیو موضوعی وبلاگ طب المعصومین(ع)، مقاله «درمان تعدادی از بیماریهای چشم»
مقالات سهشنبه 1 آبان 1403
امام صادق(ع): «مفضّل! قدرى درباره دندانها بينديش. برخى تيزاند تا غذا را قطع كنند و ببرند و برخى پهناند تا غذا را بسايند و خرد گردانند. خداوند هر دو نوع را به انسان داد، زيرا به هر دو نياز است.» (شگفتیهاى آفرينش (ترجمه نجفعلی میرزایی بر توحيد مفضل)، ص۶۶)
انطباق دندانهای انسان با نوع غذایی که میخورد، اگرچه ممکن است ساده بهنظر برسد، اما خود یکی دیگر از موارد پرشماری است که تصادفی نبودن پیدایش هستی را تایید میکند. زیرا ساختاری اینچنین در دندان گوشتخواران و گیاهخواران که غذای دائمیشان از نامشان پیداست، مشاهده نمیشود.
البته تفاوت ساختاری گوشتخواران و گیاهخواران همینجا به پایان نمیرسد، زیرا اصولا در بدن آنها نه میلی برای غذاهای ناسازگار وجود دارد، و نه دستگاه گوارش آنها پذیرای غذاهای بیگانه است. لذا خداوند متعال اعضا و جوارح لازم برای بلع و هضم غذای مخصوص هر یک از این موجودات را به آنها عنایت نموده تا در فرآیند تغذیه و گوارش خود دچار اختلال و عیب نشوند.
اما در این بین، انسان که تمایل و قدرت گوارشش هر دو نوع غذا یعنی گوشت و گیاه را شامل میشود، تمام جوارح لازم برای تغذیه را به خواست خدای توانا دارا شده است که از جمله این ملزومات، دندانهای خاص اوست.
مقالات یکشنبه 29 مهر 1403
ـ اگر ناشی از ازدیاد چربی خون باشد، خوردن کدو مسمّی با پوستش مفید است.
ـ اگر ناشی از کمکاری تیروئید باشد، خوردن ترهفرنگی و ذرت مفید است.
ـ اگر ناشی از پُرکاری تیروئید باشد، خوردن گُلگاوزبان و گُل نسترن مفید است.
📖 منبع: آرشیو موضوعی وبلاگ طب المعصومین(ع)، مقاله «درمان تعدادی از بیماریهای چشم»
مقالات سهشنبه 24 مهر 1403
آفریدگار حکیم و توانا در خلقت موجودات، به آفرینش صرف بسنده نکرده و بُعد زیبایی مخلوقاتش را نیز در نظر گرفته است. تقارن اندامها و رنگهای متنوع، نمونههایی از همین زیباییهاست.
اما یکی از ظرافتهایی که خداوند دانا در آفرینش موجودات به آن توجه نموده، پوشیده نگه داشتن بخشهایی از بدن آنهاست که عیان و مشهود بودنشان قبیح است. خالق متعال با قرار دادن این بخشهای بدن در مستورترین مواضع، وجاهت مخلوقات خود را در نهایت ظرافت مورد حفاظت قرار داده است. ظرافتی که امام صادق(ع) آن را جزء شگفتیهای خلقت آدمی بهشمار آورده و دربارهاش چنین فرموده است:
«اينك اى مفضّل! در نعمتهايى كه خداوند جلّوعلا در خوردن، آشاميدن و آسانى دفع زوايد قرار داد، انديشه كن و درس عبرت بگير.
آيا حكيمانه نيست كه در ساختن يك سرا، مستراح در پوشيدهترين جايگاه قرار گيرد؟ خداوند نيز مجراى خروجى انسان را در مخفیترين جاى قرار داد. آن را در پشت او ظاهر نكرد و در جلويش ننهاد. بلكه در جايى از ديدگان پوشيده است.
رانها و لگنها آن را با گوشت در بر گرفتهاند و پوشاندهاند. هرگاه كه انسان به قضاى حاجت نيازمند گشت و به آن هيأت معمول نشست، مخرج چنان مىگردد كه سنگينى و فضولات را بهراحتى دفع مىكند. خداوند، والامرتبه است، كسى كه نعمتهايش عيان و عطايش بىپايان است.» (شگفتیهاى آفرينش (ترجمه نجفعلی میرزایی بر توحيد مفضل)، ص ۶۵)
مقالات سهشنبه 24 مهر 1403